Podatek od towarów i usług (VAT) obowiązuje osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, jako handlowcy, usługodawcy (również podmioty pozyskujące zasoby naturalne), producenci albo rolnicy.

Dotyczy to także osób wykonujących zawody jubilerskie, prawnicze, doradcze (z wyjątkiem doradztwa rolniczego), oraz podmiotów zajmujących się ściąganiem długów (w tym faktoringiem). Wśród przedsiębiorstw, które bezwzględnie muszą zarejestrować się do VAT-u znajdują się przedsiębiorstwa dostarczające:

• wyroby z metali szlachetnych lub zawierające metale szlachetne (np. wyroby jubilerskie, monety, sztućce),
• towary z podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych, samochodów osobowych zaliczanych do środków trwałych podlegających amortyzacji),
• budynki, budowle oraz tereny budowlane,
• nowe środki transportu oraz części do samochodów i motocykli (dostawy detaliczne oraz hurtowe),
• towary za zawarciem umowy na odległość (dotyczy: preparatów kosmetycznych i toaletowych, wyrobów elektronicznych i optycznych, komputerów, urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu domowego, urządzeń i maszyn, które nie są sklasyfikowane).

Nie każdy przedsiębiorca musi zarejestrować się do VAT-u. Jeżeli przedsiębiorca planuje założyć firmę, która nie zamierza dystrybuować wymienionych towarów i spełnia odpowiednie warunki ma prawo do zwolnienia z podatku VAT.