Poniższy artykuł ma na celu omówienie kluczowych zmian, które wejdą w życie lub pozostaną na etapie projektowym w 2025 roku, a które mają istotny wpływ na rozliczenia podatkowe, sprawozdawcze oraz kadrowo-płacowe przedsiębiorstw. Ze względu na dynamikę zmian legislacyjnych oraz publikacje resortowe, wszystkie omawiane zagadnienia należy traktować jako bieżącą informację branżową, wymagającą stałego monitorowania oficjalnych aktów prawnych i interpretacji organów.
1. Integracja kasy rejestrującej z terminalem płatniczym
W ostatnich latach można było zaobserwować intensyfikację działań mających na celu uszczelnienie obrotu gotówkowego i bezgotówkowego. Pierwotne doniesienia sugerowały, że od 2025 r. przedsiębiorcy będą zobligowani do integracji kas fiskalnych z terminalami płatniczymi. Jednakże, zgodnie z najnowszymi informacjami (m.in. „Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych” nr 34 (1221) z 1.12.2024 r. oraz nr 35 (1222) z 10.12.2024 r.), ta zmiana może ostatecznie nie zostać wdrożona w formie obowiązku powszechnego. Pojawiły się projekty przepisów wskazujące na fakultatywny charakter integracji, co oznacza, że podatnicy nie będą zmuszeni do pełnej integracji urządzeń fiskalnych z terminalami, o ile spełnią inne przewidziane prawem warunki ewidencyjne. Wciąż jednak rekomenduje się śledzenie najnowszych komunikatów Ministerstwa Finansów, gdyż kierunek docelowej automatyzacji i integracji rozliczeń pozostaje priorytetem organów skarbowych.
Dodatkowo należy odnotować zmiany w zakresie zwolnień z obowiązku stosowania kas rejestrujących. Zgodnie z informacjami opublikowanymi na łamach „Biuletynu Informacyjnego dla Służb Ekonomiczno-Finansowych” (nr 34 (1221)), spodziewane są modyfikacje listy czynności, których wykonywanie nie będzie wymagało ewidencji przy zastosowaniu kasy. To istotna kwestia dla podatników działających w branżach o specyficznym charakterze świadczenia usług lub sprzedaży.
2. Zmiany w podatku dochodowym – kasowy PIT i karty podatkowe
Planowane modyfikacje w rozporządzeniu w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (PKPiR) wskazują na chęć wprowadzenia tzw. kasowego PIT. Rozwiązanie to polega na umożliwieniu rozliczania przychodów i kosztów w oparciu o faktyczny przepływ środków finansowych, a nie tylko o datę wystawienia faktury lub otrzymania dokumentu księgowego. Omawiane projekty („Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych” nr 35 (1222)) mogą w praktyce istotnie wpłynąć na płynność rozliczeń, zwłaszcza dla mniejszych podmiotów.
Warto również zwrócić uwagę na planowane stawki karty podatkowej obowiązujące w 2025 r. Zgodnie z informacjami z „Przeglądu Podatku Dochodowego” nr 23 (623) oraz „Biuletynu Informacyjnego dla Służb Ekonomiczno-Finansowych” nr 34 (1221), zostały już opublikowane stawki mające zastosowanie w 2025 r. Podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania powinni zweryfikować, czy zmiany stawek nie wpłyną na opłacalność stosowanej metody i ewentualnie rozważyć inne formy opodatkowania.
3. Zmiany w podatku VAT – nowelizacja systemu kaucyjnego oraz KSeF
Rok 2025 przyniesie również szerokie zmiany w obszarze podatku od towarów i usług. Planowane są m.in. rozwiązania w VAT związane z systemem kaucyjnym („Poradnik VAT” nr 23 (623)). Nowelizacja zakłada wprowadzenie mechanizmów pozwalających na bardziej przejrzyste rozliczenia przy sprzedaży towarów, do których stosuje się kaucję zwrotną. W efekcie, firmy obarczone obowiązkiem rozliczania kaucji powinny przygotować się na dostosowanie swoich systemów księgowych i raportowych, tak aby prawidłowo ewidencjonować zarówno kwoty wpłacane, jak i zwracane klientom.
Kolejną kwestią jest Krajowy System e-Faktur (KSeF) i planowane zmiany w ustawie o VAT, opisane w „Poradniku VAT” nr 22 (622) z 20.11.2024 r. Proces elektronizacji raportowania podatkowego postępuje konsekwentnie, a zmiany w KSeF, JPK oraz innych strukturach sprawozdawczych (np. JPK_Środki Trwałe, które mają obowiązywać dopiero od 2026 r.) wymagają bieżącego dostosowywania oprogramowania finansowo-księgowego. Należy również wspomnieć o wątpliwościach związanych z JPK_KR_PD i JPK_ST_KR („Zeszyty Metodyczne Rachunkowości” nr 23 (623)), czyli raportowaniem ksiąg rachunkowych w formacie Jednolitego Pliku Kontrolnego. Organy podatkowe mogą wprowadzić doprecyzowania, zmierzające do eliminacji niejednoznaczności w raportowaniu danych finansowych.
4. Zmiany w składce zdrowotnej przedsiębiorców oraz ubezpieczeniach społecznych
Uwagę należy zwrócić na uchwalone przez Sejm zmiany w składce zdrowotnej na 2025 r. („Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych” nr 35 (1222)). Przedsiębiorcy powinni przygotować się na nowe zasady naliczania składki, które mogą wpłynąć na całkowity koszt zatrudnienia oraz politykę kadrową. Dodatkowo pojawiły się propozycje uregulowania składek zdrowotnych w perspektywie 2025-2026, co może pomóc w długofalowym planowaniu kosztów pracy.
Ponadto, w 2025 r. planuje się zmiany związane z prawem pracy i ubezpieczeniami społecznymi. Przykładem jest wprowadzenie dodatkowego dnia wolnego od pracy, uzupełniającego urlopu macierzyńskiego oraz modyfikacje zasad incydentalnej pracy podczas zwolnienia lekarskiego („Ubezpieczenia i Prawo Pracy” nr 23 (617) oraz nr 24 (618)). Projektowane regulacje przewidują, że krótka, sporadyczna aktywność zawodowa w trakcie zwolnienia chorobowego nie będzie automatycznie prowadziła do utraty świadczenia chorobowego, pod warunkiem jej marginalnego charakteru i braku negatywnego wpływu na powrót do zdrowia.
5. Wyższe kwoty dofinansowania z PFRON do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnością
Od 1 stycznia 2025 r. zmianie ulegną kwoty dofinansowań do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnością („Ubezpieczenia i Prawo Pracy” nr 24 (618), „Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych” nr 35 (1222)). Zwiększenie poziomu wsparcia ma na celu stymulowanie zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami i może wpłynąć na decyzje kadrowe przedsiębiorstw, szczególnie tych, które rozważają zwiększenie liczby pracowników o szczególnych potrzebach.
6. Normy szacunkowe dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej na 2025 r.
Z punktu widzenia podmiotów prowadzących działy specjalne produkcji rolnej istotne są publikowane corocznie normy szacunkowe dochodów. Zarówno „Przegląd Podatku Dochodowego” nr 23 (623), jak i „Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno-Finansowych” nr 34 (1221) informują o nowych stawkach obowiązujących w 2025 r. Aktualizacja norm pozwoli rolnikom i przedsiębiorcom z sektora rolno-spożywczego prawidłowo wyliczyć dochód podlegający opodatkowaniu, a co za tym idzie, przygotować się na zmieniające się realia podatkowe.
7. Planowane zmiany w sprawozdawczości finansowej i JPK
W ramach dalszej cyfryzacji obrotu gospodarczego pojawiają się także inicjatywy w zakresie sprawozdawczości finansowej. „Zeszyty Metodyczne Rachunkowości” nr 23 (623) wskazują na opis zmian w strukturach logicznych niektórych sprawozdań finansowych. Jednostki sporządzające sprawozdania w formacie elektronicznym muszą być przygotowane na dostosowanie swoich systemów finansowo-księgowych do nowych wymogów.
Odraczane terminy (jak w przypadku JPK Środki Trwałe, przesuniętego dopiero na 2026 r.) dają nieco więcej czasu na wdrożenie odpowiednich procedur, jednak nie należy odwlekać prac przygotowawczych, zwłaszcza że rok 2025 przyniesie wiele zmian w różnych obszarach rozliczeń.
8. Pozostałe regulacje i nowości
Oprócz wymienionych zagadnień, warto zwrócić uwagę na dodatek dopełniający („Przegląd Podatku Dochodowego” nr 22 (622)), który może wpłynąć na określone grupy pracowników i sposób wyliczania należnych im świadczeń. Rozszerzenie katalogu świadczeń pracowniczych i ich opodatkowanie bądź oskładkowanie wymaga ścisłej współpracy działu finansowego, kadrowego i księgowego.
W kontekście VAT nadal aktualne pozostaje śledzenie projektów modyfikacji ustawy o podatku od towarów i usług, w szczególności tych dotyczących KSeF oraz nowelizacji systemu kaucyjnego. Należy oczekiwać, że organy będą dążyć do zwiększenia transparentności i automatyzacji rozliczeń podatkowych.
Podsumowanie
Rok 2025 jawi się jako kolejny etap intensywnych przemian w obszarze podatków, ubezpieczeń i sprawozdawczości. Przedsiębiorcy muszą przygotować się na nowe rozwiązania w podatku VAT (w tym system kaucyjny i modyfikacje w KSeF), ewentualne zmiany w zakresie integracji kas z terminalami płatniczymi, nowy wymiar składki zdrowotnej oraz kadrowe konsekwencje nowych regulacji w prawie pracy. Wzrastające kwoty dofinansowania dla osób z niepełnosprawnością mogą skłaniać do poszerzenia kadry o takie osoby, co przyniesie zarówno korzyści finansowe, jak i wizerunkowe.
Jednocześnie, prace nad kasowym PIT, zmiany norm szacunkowych dla działów specjalnych produkcji rolnej czy rozszerzenie sprawozdawczości JPK stanowią wyzwanie dla służb księgowych, które muszą na bieżąco aktualizować swoje systemy, procedury oraz wiedzę.
W obliczu rosnącej złożoności regulacji rekomenduje się ścisłą współpracę z doradcami podatkowymi, biegłymi rewidentami oraz ciągłe monitorowanie oficjalnych publikatorów, w tym Dziennika Ustaw, Monitorów Polskich oraz komunikatów Ministerstwa Finansów i ZUS. Tylko w ten sposób można uniknąć nieprawidłowości w rozliczeniach oraz zapewnić sprawne i zgodne z przepisami funkcjonowanie przedsiębiorstwa w 2025 roku i w kolejnych latach.